halid karsıalan

milli mücadele'nin kahraman komutanlarından biridir. aslında kahramanlığı kurtuluş savaşı'ndan önce başlıyor. lakabı "deli" dir. çünkü her an herşeyi yapacak bir karakterdedir.

birinci dünya savaşı'nda erzincan ve erzurum'un kurtuluşunda onun birlikleri her daim önde yer almıştır. birlikleri düzenli kuvvetler olduğu kadar gayrinizami unsurlar da olmuştur. 1917 yılında tunceli'deki başıbozuk gruplardan düzenli bir birlik oluşturmuştur. zaten onun oluşturduğu birlikler de öncü kuvvetler olmuştur. cihan harbinden sonra osmanlı devleti kafkasya'dan çekilmek zorunda kalmıştır. bölgeden peyperdep çekilen kuvvetlerin başında yine halit bey vardır. halit bey bölgeden çekilmeden evvel kars, ardahan ve batum civarında bulunan türk ve müslüman ahaliye silah vermiştir. elden geldiğince nasihatlerde bulunmuştur. bu direnişçiler mart 1919'da kars başkent olmak üzere cenub-i garbi kafkas hükümet-i cumhuriyesi'ni kurmuştur.

millet mücadele yıllarında eylül 1920'de doğu cephesinde taarruz başladığında, cephede başarılar gösteren komutanların başında yine halit bey vardır. kars'ın kurtuluşundaki payı mühim olduğundan dolayı, soyadı kanunundan sonra ailesi karsıalan soyadını uygun görmüştür.

burada başarı hasıl olduktan sonra, halit bey'in yeni görev yeri batı cephesi olmuştur. sakarya meydan muharebesi'ndeki cesaretinden dolayı deli lakabını almıştır. büyük taaruz'da da üst düzey yunan komutanlarını esir almıştır. 1922 yılında gösterdiği tüm bu başarılar hasebiyle paşa olmuştur.

böyle olmakla beraber, halit paşa fevri bir adamdır. 9 şubat 1925 günü meclis içerisinde ali çetinkaya ile tartışma içerisine girmiştir. tartışma o kadar büyümüştür ki; ikili birbirine silah çekmiştir. meclis içerisindeki çatışmada halit paşa ağır yaralanmış ve 14 şubat 1925'de vefat etmiştir.